Folder - Tag - Link¶

❓ Mình nên xây dựng cấu trúc nào? Dùng thư mục hay thẻ tốt hơn? Hay chỉ nên dùng các liên kết? Bài viết này nói về những lựa chọn các sắp xếp ghi chú, so sánh đặc điểm của từng loại, và hi vọng giải quyết được các câu hỏi trên. Với những ứng dụng khác, ví dụ như Evernote, OneNote được xây dựng theo cấu trúc thư mục, hay như Google Keep bạn có thể quản lí ghi chú qua thẻ, giúp dễ dàng quản lí và tìm kiếm. Với Obsidian không chỉ có một cách duy nhất để cấu trúc các ghi chú, điều đó mang tới sự linh hoạt, nhưng lại làm cho nhiều người bối rối hoặc quá tải. Có 3 kiểu để bạn sắp xếp các ghi chú trong Obsidian: THƯ MỤC, THẺ, LIÊN KẾT.

📂 FOLDER¶

Thư mục từ lâu đã là phương pháp chính để tổ chức thông tin dưới nhiều hình thức khác nhau, từ tài liệu giấy, tài liệu điện tử, email hay ghi chú. Đặc điểm của nó là mỗi một ghi chú chỉ nằm trong một thư mục. Điều này làm cho nếu bạn không có cách phân chia thư mục hợp lí, thì mỗi lần bạn tạo ghi chú mới, bạn sẽ rất phân vân, bối rối khi không biết đặt ghi chú này vào đâu. Và với việc có một cấu trúc như thế, khi càng nhiều ghi chú được tạo ra, thì cấu trúc sẽ càng phức tạp để duy trì và bảo dưỡng. Việc sử dụng thư mục giống như bạn dùng một cái hộp để đóng gói mọi thứ vậy. Điều này sẽ hữu dụng để lưu những loại file ít khi đụng tới, cần để riêng, ví dụ như template, attachment, daily note.

🏷️ TAG¶

Đối với thẻ, nó đã khắc phục được nhược điểm của thư mục, thẻ có thể nhóm nhiều ghi chú trong nhiều thư mục khác nhau, và mỗi ghi chú cũng có thể có nhiều thẻ. Ngoài ra mình cũng có thể cấu trúc các thẻ theo kiểu sơ đồ cây (giống thư mục). Tuy nhiên, nếu quá lạm dụng thẻ thì khi càng nhiều thẻ, kết quả tìm kiếm có thể trở nên không liên quan. Và nó cũng có thể cũng tốn không ít thời gian để nghĩ xem cần đặt từ khoá nào vào một ghi chú, điều này cũng dẫn tới nguy cơ có thể bạn sẽ không nhớ đã tạo ra thẻ này trong này tương lai. Và một điều cần phải nhớ là "Thẻ sẽ không bao giờ là một ghi chú".

🔗 LINK¶

Với liên kết, bạn có thể làm những điều như thư mục (một ghi chú lớn chứa các ghi chú nhỏ), hoặc như thẻ (một ghi chú nằm trong nhiều ghi chú khác). Các liên kết sẽ tạo thành một mạng lưới, qua đó ta có thể xem các ý tưởng, các ghi chú tương tác với nhau như thế nào, điều mà thư mục hay thẻ không thể làm được. Và bạn cũng không tốn thời gian để suy nghĩ xem nên đặt ghi chú này vào vị trí nào, việc cần làm duy nhất là liên kết nó với một ghi chú nào đó, hoặc không có cũng chả sao (mình dễ dàng tìm lại các ghi chú cô đơn - orphan note). Việc gắn các ghi chú này vào ghi chú đã có cũng giúp mình ghi nhớ hơn, thay vì tạo ra rồi để nó trôi khoảng đen nào đó.

✍ THẾ THÌ¶

Đâu là cách tốt nhất để sắp xếp các ghi chú? Như hầu hết các câu trả lời khác, tuỳ vào nhu cầu của bạn. Hãy tập trung vào viết và sau vài trăm note, bạn sẽ bắt đầu nhận ra một số vấn đề như là ghi chú khó-tìm, và đây là thời điểm tốt để thử cấu trúc chúng. Ý tưởng tốt trong trường hợp này là sử dụng 🔗 LIÊN KẾT. Với liên kết, bạn sẽ không bận tâm cấu trúc dữ liệu như thế nào, bạn chỉ tập trung vào nội dung của ghi chú thôi, chứ không phải tốn thời gian để "đặt nó vào đúng vị trí". Bạn có thể tạo các ghi chú như một trung tâm hoặc điểm truy cập vào một số lĩnh vực quan tâm, và từ đó dễ dàng khám phá các ghi chú liên quan và các kết nối khác. Thẻ là tốt để phân loại độc nhất, ví dụ: loại thẻ trạng thái (to-do, doing, done), loại thẻ đặc tính (book, youtube, podcast...). Và hãy THẬN TRỌNG với thư mục. Bạn có thể tham khảo cấu trúc thư mục mình dùng: (1) MoC (chứa các note chủ đề, note định hướng), (2) Zettleksaten (chứa các note do mình ghi), (3) Reference notes (chứa các note do mình thu thập), (4) Files (chứa hình ảnh, audio, PDF...), (5) Template (chứa template).

Trong quyển "How to take smart note", Sönke Ahrens có nói: "Trong hệ thống cũ, câu hỏi là: Tôi lưu ghi chú này theo chủ đề nào? Trong hệ thống mới, câu hỏi đặt ra là: Tôi muốn tình cờ gặp lại điều này trong bối cảnh nào?". Dù với cách nào, cuối cùng thì quan trọng nhất vẫn là ghi chú, thế nên hãy sắp xếp sao cho mình có thể dễ truy cập các ghi chú, và hãy thật sự tận hưởng việc viết ghi chú nhé. Hi vọng qua bài viết này, bạn có thể sắp xếp ghi chú của mình hợp lí, phù hợp với bản thân. 😊😊😊

hình minh hoạ

Thảo luận tại group Obsidian - Second Brain

Reference¶

#obsidian #PKM